พฤติกรรมของเพลิงไหม้ภายในอาคาร
ระยะของเพลิงไหม้ (Stage of Fire Development)
ระยะในการเกิดเพลิงไหม้ (Stage of Fire Development) ถูกแบ่งออกเป็น 5 ส่วน
- ก่อนลุกติดไฟ (Incipient Period)
- เริ่มต้นติดไฟ (Growth Period)
- ระยะวาบไฟและลุกลามไฟ (Flashover)
- ระยะเผาไหม้สมบูรณ์ (Fully Developed)
- ระยะไฟมอดดับ (Decay Period)
ระยะที่ 1 : Growth Period
ระยะแรกของการเริ่มต้นติดไฟ เกิดเพลิงไหม้ที่วัตถุ ควันร้อนเริ่มลอยตัวสูงขึ้นจากแรงลอยตัว (Buoyancy Force) การเปาไหม้คล้ายกับการเปาไหม้ในพื้นที่เปิดอิสระ (Free Burning)
ระยะที่ 2 : Flash Over
Flashover หมายถึง สภาวะที่วัตถุในห้องสามารถลุกติดไฟได้ทุกชิ้น
สิ่งที่บ่งบอกก่อนเกิดระยะ Flashover คือ
- อุณหภูมิอยู่ที่ประมาณ 500-600°C
- Floor Heat Flux ~ 15 – 20 kWm2
การระบายอากาศภายในเป็นไปอย่างจำกัด ถ้าออกซิเจนภายในไม่พอต่อการเผาไหม้ เพลิงอาจจะดับมอดเองได้ แต่ไอของเชื้อเพลิงภายในห้องยังคงอยู่ถ้าหากมีการเปิดให้อาหาศเข้า หรือมีออกซิเจนเพียงพอมีโอกาสที่จะเกิด Backdraft ได้สูง
ระยะที่ 3 : Fully Developed
ถ้าหากออกซิเจนภายในห้องมีเพียงพอ เพลิงสามารถลุกลามเข้าสู่ระยะของ Fully-Developed หรือ Post-Flash over fire ได้ ในระยะของ Fully-Developed เราจะมองเห็นเปลวไฟลุกลามออกมาทางหน้าต่าง เพราะเพลิงต้องการออกซิเจนเพื่อเผาไหม้ อุณหภูมิภายในห้องอยู่ที่ 800-1,000°C และอัตราการปล่อยความร้อนที่ ~150 kW/m2
ระยะที่ 4 : Decay Period
ระยะนี้เป็นระยะสุดท้ายของการเกิดเพลิงไหม้ เมื่อเชื้อเพลิงหมดลงเพลิงก็จะค่อย ๆ มอดดับลงเอง อุณหภูมิและการปล่อยพลังงานความร้อนภายในห้องจะลดลง
Backdraft Effect
Backdraft หมายถึง เมื่อเกิดการเผาไหม้ภายในห้องปิด เชื้อเพลิงจะปล่อยไอระเหยออกมาและเมื่อเพลิงที่ร้อนภายในห้องได้สัมผัสกับอากาศ (การเปิดประตูหรือหน้าต่างในห้องที่เผาไหม้) ก็จะเกิดการลุกติดไฟอย่างรวมเร็วและนำไปสู่การระเบิด
อากาศจากภายนอกห้อง สามารถเข้าไปภายในห้องได้จากการทุบทำลายประตูหรือหน้าต่าง Backdraft เป็นสาเหตุสำคัญอีกหนึ่งอย่างที่ทำให้ตำรวจดับเพลิงเสียชีวิตในขณะดับเพลิงไหม้
ค่าฟลักซ์ความร้อนระดับต่างๆ
เชื้อเพลิง (Source) |
kW/m2 |
---|---|
รังสีความร้อนจากดวงอาทิตย์ที่ผิวโลก |
< 1 |
ความร้อนที่ทำให้เกิดการบาดเจ็บที่ผิวหนัง |
~ 1 |
ความร้อนที่ทำให้เกิดอันตราย |
~ 4 |
ไฟลุกติดที่วัสดุบาง ๆ |
> 10 |
ไฟลุกติดที่เฟอร์นิเจอร์ |
> 20 |
ภายในห้องที่เต็มไปด้วยเพลิงไหม้ (800 – 1,000 °C) |
75 – 150 |
ภายในสระขนาดใหญที่เต็มไปด้วยเพลิงไหม้ (800 – 1,200 °C) |
75 – 267 |